•              किशोर नेपाल

 प्रम ओलीको भ्रमण भारतसंग सम्वन्ध  सुधारका  लागि  हुन  लागेको हो । यस्तोवेला “बुरा मत कहो, बुरा मत देखो, बुरा मत सुनो ।” गान्धी  वावाको  देशमा  जाँदा  खराव कुरा नवोलेकै राम्रो, नसुनेकै राम्रो, नदेखेकै राम्रो । विव्दानहरुले त  सुझाव  दिए  दिए  ।  उदेक  लाग्दो  कुरा,  नेपालको  परराष्ट्र  मन्त्रालयले सार्वजनिक रुपमा नै प्रम ओलीलाई यसो गर र उसो नगर भनेर सुझाव दियो । कस्तो अचम्म ।

देशका प्रधानमन्त्री पोहोर साल यसैवेला   भारतको   औपचारिक   भ्रमणका   लागि   प्रस्थान   गरेका   थिए  ।त्यसको  तीन  दिन  अघि  प्रधानमन्त्री केपी ओलीले धरहराको भग्नावशेषमा    उभिएर    त्यसको    पुननिर्माणका लागि एक महिनाको तलव चन्दा दिए । देशका विभिन्न जिल्लामा  भुईंचालोले  लडाएका  घरहरु  अहिलेसम्म  ठडिन  सकेका  छैनन  ।  जनताको  चिल्लीविल्ली  छ । हाहाकार छ । घरवास नभएका जनताको मनमा प्रचण्ड पीडा छ । त्यसमा  कसैले  मल्हमपट्टी  गरेको  छैन  ।  पुननिर्माणका  लागि  वनेको  आयोग अकर्मण्य र नालायक छ । देशका  कार्यकारी  प्रमुखलाई  भने  धरहरा ठड्याउने हतारछ । यही त होला  नि,  काशी  काश्मिर  अजव  नेपाल ।हामी  नेपाली  पहाड,  पर्वत  र  हिमालका  उँचाइमा  वाँचेका  प्राणी  ।  उँचाइ  न  भै  हामी  वाँच्नै  सक्दैनौं   ।   धरहरा   काठमाडौं   खाल्डोको उँचाइ थियो । शहरमा त्यो भन्दा अग्ला गगनचुम्वी घरहरु वनी   सकेपनि   पुख्र्यौली   शान   थियो   धरहरा   ।   एउटा   यस्तो   प्रतीक,     जसको     उपयोगिता अतीतका  चलनलाई  वर्तमानमा  सक्रिय  राख्नु  वाहेक  अरु  केही  थिएन  ।  पुख्र्यौली  शासकहरुको  शान, हाम्रो  गौरव  ।  धरहराको  वार्दलीबाट    विगुल    वजेपछि    काँठदेखि  शहरसम्मका  मानिस  टुँडिखेलमा      हुकुम      सुन्न      कुदनैपर्ने  वाध्यता  ।  भन्छौ  हामी  देश  आधुनिक  भै  सकेको  छ  ।  तर,  इतिहासमा  वाँच्न  छाडेका  छैनौं । हामी भूतका कथामा वाँच्न अभिशप्त  छौं  ।  साँच्चै,  लेखक  कुमार  नगरकोटीको  कल्पनामा  आएको   घाटमाण्डौमा   परिणत   हुँदैछौं  हामी  ।  खाली  पात्रहरुको  फेरवदलमात्र  भएकोछ  ।  वाँकी  सवै   यथास्थिति   छ,   अर्थात   उहिलेको  स्थिति  ।  भुईंचालोले धरहरालाई   नठुन्क्याएको   भए   काठमाडौंले वैशाख   १२   गते   प्रकृतिकोत्यो  विनास  लीलासहज  ढंगले विर्सिइ सक्ने थियो होला । अहिले त्यही विनास लीला सुरक्षा कवच वन्दैछ प्रम ओली र उनको सरकारको परराष्ट्र नीतिको । उनले नियुक्त गरेका विव्दान विशेषज्ञहरु सुझाव  दिदैछन,  भारत  भ्रमणमा  प्रम   ओलीले   हालैै   खुलेको   भारतको  अघोषित  नाकावन्दीको  चर्चाभन्दा    भुईंचालोको    वेला    उसले  गरेको  उदार  सहयोगको  चर्चागर्नु राम्रो कूटनीति हुनेछ । प्रम   ओलीको   भ्रमण   भारतसंग  सम्वन्ध  सुधारका  लागि  हुन   लागेको   हो   ।   यस्तोवेला   “बुरा  मत  कहो,  बुरा  मत  देखो,  बुरा  मत  सुनो  ।”  गान्धी  वावाको  देशमा जाँदा खराव कुरा नवोलेकै राम्रो, नसुनेकै राम्रो, नदेखेकै राम्रो । विव्दानहरुले त सुझाव दिए दिए । उदेक लाग्दो कुरा, नेपालको परराष्ट्र मन्त्रालयले  सार्वजनिक  रुपमा  नै  प्रम  ओलीलाई  यसो  गर  र  उसो  नगर  भनेर  सुझाव  दियो  ।  कस्तो  अचम्म । हामीले दक्षिण एशियाको पूmटवल प्रतियोगिता जित्यौं । खुशी भयौं । खुशीको उन्मादमा सामाजिक सन्जालमा केही पंक्तिहरु लेख्यौं – भारतीय प्रधानमन्त्री मोदी पूmटवलमा आफनो  पराजयपछि  डाँको  छोडेर  रोयो  ।  कसो  कसो  वीरगन्जको  नाका   व्हात्तै   खुल्यो   ।   हामीले   फेरी  उन्मादमा  लेख्यौं  –  हाम्रा  प्रम  ओलीले   लिनु   भएको   राष्ट्रिय   अडानले  आत्तिएर  भारतले  आफैं  नाका  खोल्यो  ।  हामीले  लेख्यौं  र  जित्यौं  ।  यत्तिले  नै  हामीलाई  सन्तुष्ट  वनायो  ।  मधेशका  नेता  राजेन्द्र  महतोले  प्रम  ओलीसंग  टेलिफोन वार्तागरेर वीरगन्ज नाका खोल्नुपर्छ भनेपछि उनको हाइहाइ गर्नेहरु  उत्तिकै  संख्यामा  देखिए  जति नाकावन्दीगर्दा उनका पुतला दहनगर्नेको संख्या थियो । नेपालका नेता,  अभिनेता  र  सवै  प्रकारका  विक्रेताहरु लामो समयसम्म नेपालको जलस्रोतको  विकास  हुन  नसकेको  गुनासो गर्दछन । राज्य–सत्ताका सुतुरमुर्गहरुले    अर्थतन्त्रमाथि    आफनो    वर्चस्व    कायमराख्न    भारतीयहरु    चलाख   छन   उनीहरुले   हामीलाई   सजिलै   ठग्दछन   भन्ने   मानसिकता   थोपरेका छनराजधानी काठमाडौंमा । लौ        पुराना        पुस्तामा        मानिसलाई    त    भारतले    ठग्यो    ठग्यो  ।  नयाँ  पुस्ताका  मानिसहरु  पनि  त छन देशमा । एकसेएक विशेषज्ञहरु छन  ।  हार्वड,  क्याम्व्रिज,  अक्सफोर्ड  पढेर आएका । व्यापारिक सम्झौतागर्ने कलामा पोख्त र चुस्त युवकहरुको अभाव छैन  देशमा  ।  देश  कसरी  फाइदामा  रहन्छ   त्यसरी   सम्झौता   गर्नसक्ने   जनशक्तिको पहिचान र प्रयोग दुवै गरिदैन । त्यसोगर्ने वित्तिकै राष्ट्रिय स्वाभिमानको     मन्त्रोच्चारणगर्दै     भारतबाट ठगिने डर देखाएर जनता ठग्नेहरुको हालीमुहाली सकिन्छ । हाम्रो    राष्ट्रिय    स्वाभिमान    त्यतिवेला   स्खलित   हुन्छ   जव   थोरैमात्रामा   भएको   विजुलीको   उत्पादन  घटेर  देश  अँध्यारो  हुन्छ  हामी भारतसंग विजुली किनेर देश झिलिमिली पार्छौ । अव एक दुइ दिनपछि  असी  मेगावाट  विजुली  भित्रिने छ नेपालमा भारतबाट । नाकावन्दी   शुरुहुने   वित्तिकै   देशमा भित्रिएर घर घरमा थन्किएका इण्डक्सन   कुकरहरु   परिचालित   हुनेछन  ।  जनतालाई  कत्रो  राहत  ।  काठमाडौंमा  पेट्रोल  छ,  डिजेल  छ,  ग्याँस  छैन  ।  यसमा  पनि  सामाजिक  संजालमा  प्रतिक्रिया  आउन  सक्दछ,  भारतलाई आफनो विजुली वेच्नु रहेछ र पो पापीले ग्याँस पठाएन । हामीले हाम्रो भूगोललाई धेरै दोष दियौं । हामीसंग पहाडमा कुदने क्षमता छ  ।  भूगोल  वदल्ने  छैन  ।  सरकारले  नाकावन्दीबाट  उत्पन्न  गरेको  संकट  समाधानको   जिम्मा   तस्करहरुको   हातमा  नदिएसम्म  हाम्रो  आन्तरिक  अभाव  पूरा  गरी  दिन  हामीले  चीन  गुहार्यौं  ।  उसले  सुन्यो  पनि  ।  उसका  प्रेमिल  वचनहरुले  भारतले  दुखाएको   हाम्रो   चित्तमा   मलम   लगायो  ।  केही  मात्रामा  सहयोग  स्वरुप तेल पनि आयो ।